Ik ga wat meer uitleg geven
over het tijdsgebruik in het boek
“Jonkvrouw” van Jean-Claude Van Rijckeghem en Pat Van Beirs.
Dit boek gaat over het leven van
de dochter van de graaf van Vlaanderen, Marguerite Van Male. En het speelt zich af in 1347, de veertiende
eeuw, de late middeleeuwen.
De Kalender tijd is dus de
veertiende eeuw. Zo kunnen we het verhaal plaatsen in die bepaalde tijdsgeest. Een voorbeeld is dat de onderdrukking van de vrouw in die tijd zeer normaal is. De manier waarop
Marguerite zich gedraagt is dus ongehoord. In onze tijd zou dit normaal gedrag
zijn. Het is dus belangrijk om de historische tijd of kalendertijd te weten. Zo
kan je alles plaatsen en beter begrijpen.
De uurtijd is chronologisch. Het
verhaal begint bij Marguerite haar geboorte en eindigt wanneer ze veertien jaar
is (1361). Er zijn geen flashbacks, noch flashforwards. De gebeurtenissen
volgen elkaar mooi op.
De vertelde tijd duurt veertien
jaar, van 1347 tot 1361. De verteltijd was bij mij anderhalve week. Dit betekent
dat de verteltijd veel korter is dan de vertelde tijd. Je doet er dus maar een
week of minder over om het te lezen, terwijl het verhaal verspreid is over
veertien jaar.
Het verschil tussen de verteltijd
en de vertelde tijd kan worden mogelijk gemaakt door versnellingen of
vertragingen. In dit boek worden er veel perioden uit haar leven niet besproken
of versneld. Over de periode tussen haar geboorte en haar vijfde levensjaar wordt bijvoorbeeld niets verteld. Nog een
voorbeeld is wanneer ze met Filips van Rouvres wordt afgezonderd in een hut in
het bos omdat ze ziek zijn. Ze lijden aan de pest. Deze periode duurt zeker vijf
dagen, maar de verteltijd is twee minuten. Ook op het einde van het boek, na
het gevecht verblijft ze nog drie weken in het klooster, voor ze terug met haar
vader naar Vlaanderen vertrekt. Deze drie weken worden overgeslagen. Een
duidelijke versnelling.
Er zijn natuurlijk ook fragmenten
die zeer uitgebreid worden verteld. Dit zijn dan vertragingen, waarbij de
verteltijd groter is dan de gebeurtenis zelf, de vertelde tijd. De momenten
wanneer ze de brieven van Edmund leest spelen zich in werkelijkheid sneller af
dan dat wij ze lezen. Zo zijn er nog een
paar momenten die uitgebreid beschreven worden. Zoals haar uiterlijk, het
gevecht met haar vader,… . Er zijn duidelijk veel minder vertragingen dan
versnellingen. En als er een vertraging is, is deze zeer kort.
Er zijn ook redelijk veel
dialogen in het boek. Hier is de verteltijd natuurlijk even lang als de
vertelde tijd.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten